Een van de eerste agenten van SOE
Ab Homburg, vaandrig van het korps Motordienst en mechanicus bij een garage in Velsen, was een illegale groep begonnen, De Knokploeg. Maar liever wilde hij naar England oversteken. Een vriend uit diensttijd, Cor Sporre, had een roeiboot weten te bemachtigen. Sporre wilde naar Engeland om bij de luchtmacht te gaan. Ze kochten een buitenboordmotor en vertrokken op 22 maart 1941 met nog een vriend, Willem de Waard. De Engelse destroyer HMS Leda pikte hen op voor de Engelse kust en bracht hen naar Harwich. Sporre en Homburg werden voor SOE gerekruteerd. Ze begonnen hun opleiding begin april op de school Beaulieu.
Op 7 september 1941 begon Homburg en Sporre’s opdracht, de eerste operatie van SOE in Nederland: ‘Glasshouse A’. Ze moesten contacten leggen (o.a. met een agent die al voor de oorlog door Laming voor de voorganger van SOE was gerekruteerd) en informatie verzamelen. Ze hadden geen zender meegekregen om SOE in Londen op de hoogte te houden. Na het vervullen van hun taken zouden ze van het strand ten noorden van Katwijk worden opgehaald. Maar de ophaalactie mislukte.
Sporre vertrok op 13 november 1941 per boot richting Engeland, maar moet daarbij zijn omgekomen. Homburg werd verraden door een tandarts die hij uit zijn legertijd kende, maar inmiddels NSB-lid was geworden. Begin oktober 1941 werd Homburg gearresteerd. Hij werd gevangengezet in het ‘Oranjehotel’ in Scheveningen, maar ontsnapte.
Nadat Homburg in contact kwam met SOE-agenten Thijs Taconis en Huub Lauwers, besloot hij uit IJmuiden te vertrekken. Lauwers had inmiddels contact met Engeland en regelde dat een slagzin over Radio Oranje klonk om de kapitein en machinist van een trawler te overtuigen van de betrouwbaarheid van Homburg.
Zo keerde Homburg per boot terug naar Engeland in februari 1942, samen met twee vrienden die vervolgens bij SOE geheim agent zouden worden: Jo Buizer en Jan de Haas.
Vanwege zijn arrestatie, en dus bekendheid als agent in Nederland, kon Homburg niet opnieuw worden uitgezonden. Hij werd piloot bij het Nederlandse squadron 322 van de Royal Air Force. Op 1 april 1945 werd zijn vliegtuig tijdens een aanval neergeschoten; Homburg kwam om in de buurt van Delden.
Over Homburg is verschenen: Johan Graas, Ab Homburg. Vergeten soldaat van Oranje (2020).
Comments